Güne başlarken ekonomi ve piyasaların gündemi (18 Eylül 2020)

..:: PİYASALARDA SON DURUM ::..

Yurt dışı piyasalar: Global piyasalarda haftanın kapanışında tarafsız bir seyir hakim. ABD borsalarındaki düşüşe karşın Asya borsalarında çok sonlu da olsa yükselişler yaşanıyor. ABD vadeli endekslerde de karışık bir görünüm kelam konusu. Japonya dışındaki Asya-Pasifik borsalarını izleyen MSCI endeksi günlük bazda yüzde 0,2 yükselirken endeksin kapsadığı bölgede süreç hacimleri hudutlu kaldı. Japonya’nın Nikkei endeksi yüzde 0,1 artıda, Avustralya borsası yatay seyrederken, Shanghai bileşik, Hong Kong Hang Seng ve Güney Kore Kospi endeksi yüzde 0,2 ile yüzde 0,4 ortasında yükseldi.

Yurt içi piyasalar: Dün 7,55 ile rekor tazeleyen dolar/TL, haftanın son süreç gününün sabahında 7,54 seviyesinden kıymetleniyor. Euro/TL ise 8,94’ün üzerinde süreç görüyor. Bugün, Merkez Bankası’nın beklenti anketi ve TCMB milletlerarası yatırım durumu dataları takip edilecek.

Altın ve petrol: Altın fiyatları dünya iktisadının yavaş toparlandığına dair kaygılarla ve en önemli merkez bankaları gerekirse daha fazla canlandırma tedbiri açıklayacağını belirtirken yükseldi. Altının spot piyasadaki ons fiyatı dün bir haftanın en düşük düzeyini gördükten sonra yüzde 0,5 artışla 1.951 dolarda süreç gördü.  Petrol fiyatları, OPEC’in kâfi üretim kesintisine gitmeyen ülkelere karşı müsamaha göstermeyeceğine işaret etmesinin akabinde dünkü kazanımlarını korudu.Brent ham petrolünün en yakın vadeli varil fiyatı yüzde 0,65 yükselerek 43,58 dolardaişlem gördü.ABD hafif ham petrolü yüzde 0,61 artışla 41,22 dolara yükseldi.

GÜNÜN AJANDASI

– TCMB milletlerarası yatırım durumu datalarını yayımlayacak (10.00).
– TOBB kurulan ve kapanan şirketleri açıklayacak (10.00).
– TCMB beklenti anketi raporunu yayımlayacak (14.30).
– ABD’de cari süreçler istikrarı (15.30), Michigan tüketici inanç endeksi, Conferance Board öncü göstergeler endeksi (17.00) ve Baker Hughes sondaj kule sayısı (20.00) dataları izlenecek.
– Rusya ve Azerbaycan merkez bankaları faiz kararı açıklayacak.

..:: TÜRKİYE’DEN SON HABERLER ::..

Borsa İstanbul’da yeni devir

Borsa İstanbul, Hisse Piyasası’nın yapısını sadeleştirerek yine gruplandırırken, pazarlarda süreç görme kriterlerini tekrar belirledi. Düzenleme, 01 Ekim 2020 itibariyle devreye alınacak. Mevcutta olduğu üzere pazar ayrıştırmasında toplam piyasa pahası, halka açık piyasa pahası, halka açıklık oranı, ferdî yatırımcı sayısı, kurumsal fon yatırım fiyatı ve likidite kriterlerine bakılmaya devam edilirken, Borsa İstanbul şirketlerinin artan piyasa pahaları ve likiditesi gözetilerek eşik pahalar daha üst çekildi.

Borsa İstanbul’da yeni devir: Pazar yapısı değişiyor

Kar dağıtımında yüzde 25 ile sınırlayan düzenleme 3 ay uzatıldı

Sermaye şirketlerinin dağıtılabilir 2019 devir kârını 30 Eylül’e kadar yüzde 25 ile sınırlayan düzenlemenin mühleti üç ay uzatıldı. Türk ticaret kanununun ilgili süreksiz unsurunda değişiklik yapan Cumhurbaşkanlığı kararı Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlandı. Yasanın süreksiz 13. hususu birinci fıkrasında yer alan ve sermaye şirketlerinde, 30 Eylül’e kadar 2019 yılı net devir kârının sadece yüzde 25’ine kadarının dağıtımına karar verilebilmesine yönelik sınırlamanın müddeti yıl sonuna kadar uzatıldı.

Moody’s, 8 Türk şirketin notunu kırdı

Milletlerarası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, Türkiye’nin kredi notunu düşürmesinin akabinde 8 şirketin de notunu indirdi. Moody’s’den yapılan açıklamaya nazaran, Anadolu Efes, Coca Cola İçecek, Erdemir, Koç Holding, OYAK, Turkcell, TÜPRAŞ ve Şişe Cam’ın kredi notları ‘B1’den ‘B2’ye çekildi. Kredi notlarının görünümü ‘Negatif’ olarak belirlendi.

Maske açmazı; meskendeki hesap çarşıya uymadı

Koronavirüs pandemisi ile birlikte tüm dünyada en stratejik eserlerden biri haline gelen tek kullanımlık cerrahi maskede nisan ayından bu yana 2.4 milyar TL’lik yatırım yapıldı, yıllık kapasite 40 milyar adete yaklaştı. Denetimsiz artan arz nedeni ile sıhhatsiz maske oranında patlama meydana gelirken bir başka düşünce ise ihracat tarafında yaşandı. Dal temsilcileri, halihazırda uygulanan 3 ihracata 1 hibe kaidesinin Türkiye’nin dünyada rekabetçiliğini olumsuz etkilediğini vurguluyor. Maske üreticileri “Üretim iç tüketimi ziyadesiyle karşılıyor. Artık hibe koşulu kaldırılmalı” talebinde bulunuyor.

Maske açmazı; meskendeki hesap çarşıya uymadı

Moody’s bir şey söylemedi lakin…

Ekonomist Ali Ağaoğlu ve gazeteci Hakan Güldağ, Talih Sohbetleri’nde bu hafta Doğu Akdeniz krizini, koronavirüs sürecini, Moody’s’in kararını ve AB’nin muhtemel yaptırımlarını masaya yatırdı. İkili Euro-dolar paritesi, kurlar, Merkez Bankası’nın faiz kararı ve emtia piyasalarındaki hareketlenmenin bakır ve altına yansımalarına da değindi.

Moody’s bir şey söylemedi ancak…

YEKDEM kapsamına girme müddeti altı ay uzatıldı

18 Eylül tarihli ve 31.248 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile 1 Ocak – 30 Haziran 2021 tarihleri ortasında işletmeye girecek olan YEK dokümanlı üretim tesislerinin mevcut Yenilenebilir Güç Kaynaklarını Destekleme Düzeneği (YEKDEM) kapsamında 31 Aralık 2030 tarihine kadar destekleneceği bildirildi. Kararnamede, 1 Ocak – 30 Haziran tarihleri ortasında işletmeye alınacak olan YEK dokümanlı tesislerde mekanik ve elektro-mekanik aksamın yurt içinde üretilmiş olması halinde ise tesisin işletmeye alındığı tarihten itibaren beş yıl için yerli aksamı destekleme teşviklerinden de yararlanacağı belirtiliyor. Mevcut YEKDEM kapsamında, üretilen elektriğe KWh başına rüzgar ve hidroelektriğe 7,3 USD-cent, jeotermal kaynaktan üretime 10,5 USD-cent, biyokütle ve güneş için de 13,3 USD-cent teşvik veriliyor.

..:: DÜNYADAN GELİŞMELER ::..

Suudi Arabistan’da petrol fiyatlarına karşı oynayanlara uyardı

Suudi Arabistan Güç Bakanı Prens Abdulaziz bin Salman, petrol piyasasında fiyatların düşeceğine oynayan işlemcileri uyardı. Prens Abdulaziz bir Salman, piyasayı heyecanlı hale getirmeye çalışacağını ve petrol fiyatlarına karşı oynayanların cehenneme düşmüş üzere olacakları kelamını verdi. Petrol piyasasında yaşanacak aksiliklere müdahale için Aralık ayını beklemeyeceklerini belirten Suudi Arabistan Güç Bakanı, piyasada proaktif olacaklarını vurguladı. BAE Güç Bakanı da yaptığı açıklamada, OPEC+ muahedesinde öngörülen kotanın üerinde yaptıkları üretimi Ekim ve Kasım’da telafi edeceklerini söyledi. Bakan, Eylül ayında üretim kısıntısına uyumlarının yüzde 100 olacağını da belirtti.

ABD ile Çin ortasındaki karşılıklı yatırımlar 9 yılın tabanını gördü

ABD ile Çin ortasındaki bağlantılarda tansiyon, iki ülke ortasındaki yatırımların 2020 yılının birinci 6 ayında son 9 yılın en düşük düzeyine gerilemesine neden oldu. Birinci 6 ayda şirketler ve teşebbüs sermayesi fonları tarafından her iki tarafa hakikat yapılan yatırımlar toplamda geçen yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 16,2 azalarak 10,9 milyar dolar düzeyinde kaydı. 2016 ve 2017’nin birinci 6 aylarında yatırımlar yaklaşık 40 milyar dolar düzeyindeydi.

Yılın birinci yarısında ABD şirketlerinin Çin’e direkt yatırımları yüzde 31 azalarak 4,1 milyar dolar olurken, Çinli şirketlerin ABD’ye yatırımları yüzde 38 artışla 4,7 milyar dolara yükseldi. Çinli şirketlerin yatırımların en büyük kısmını Tencent Music’in Universal Music’tehn 3,4 milyar dolara pay alması oluşturdu. Birinci 6 ayda Çin’in ABD’ye teşebbüs senmayesi yatırımları 2014’ten bu yana görülen en düşük düzeye inerek 800 milyon dolar olurken, ABD’nin Çin’de teşebbüs sermayesi yatırımları da son 4 yılın en düşük düzeyi olan 1,3 milyar dolara geriledi.

Japonya’da son 4 yılın en düşük enflasyonu 

Japonya’da çekirdek tüketici fiyatları Ağustos ayında neredeyse son 4 yılın en süratli düşüşünü yaşadı. Taze besin fiyatlarını dışarıda bırakarak hesaplanan çekirdek enflasyon Ağustos ayında geçen yılın birebir ayına nazaran yüzde 0,4 düştü. Bu, Kasım 2016’dan bu yana görülen en düşük çekirdek enflasyon oldu. Ağustos ayında çekirdek fiyatların düşmesinin gerisindeki temel neden, hükümetin uygulamaya koyduğu desteklemeler sonrası konaklama fiyatlarında yaşanan düşüş oldu. Konaklama fiyatları Ağustos ayında geçen yılın birebir ayına nazaran yüzde 32 geriledi.